Sinds een aantal maanden zet ik regelmatig een YouTube filmpje op waarin kou-meester Wim Hof (aan wie ik deze mooie blogtitel te danken heb) een korte ademhalingsbegeleiding geeft. Inderdaad, dat is die man die zich onder andere één uur en tweeënvijftig minuten onderdompelde in een bad gevuld met ijs, zonder onderkoeld te raken of bevriezingsverschijnselen te vertonen, en daarna een volledige marathon liep in de woestijn bij temperaturen van 40 graden, zonder één slok water te drinken.

Schrik niet, in dat filmpje neemt hij je niet mee naar dit soort extreme externe omstandigheden maar laat hij je door middel van een versnelde adem je interne wereld, het zenuwstelsel, een opdonder geven. Het komt erop neer dat je een aantal minuten in een vrij rap tempo in- en uitademt waarna je een pauze neemt en níet inademt (lichaam gaat naar ontspanning), en vervolgens, na de eerstvolgende inademing, de adem even vasthoudt(dus niet uitademt). Het filmpje beslaat drie van deze rondes waarin het autonome zenuwstelsel in een stresstoestand wordt gebracht. De theorie is dat de werking en de flexibiliteit van je zenuwstelsel wordt verbeterd, en je lichaam beter leert schakelen tussen inspanning en ontspanning. Het is een enerverende sessie: je kunt je energiek voelen, opgeladen, en tegelijkertijd kan zo’n bewust snelle ademhaling ook de ontspanning erna versterken zodat je heel lekker slaapt.

Waarom vertel ik dit? Behalve dat ik het een fijne en goeie oefening vind is het ook een typisch staaltje ‘adem-halen’ en niet iets om langdurig toe te passen. Want… zolang je leeft haal je niet alleen adem maar krijg je ook zuurstof, prana, lucht, oftewel adem.

Anatomisch gezien maken de spieren bij het inademen het volume van de borstholte groter, zodat de longen, die zich in deze borstholte bevinden, uitzetten. De druk in de borstholte wordt dan lager dan die van de buitenlucht, waardoor de lucht in de longen stroomt. Bij het uitademen ontspannen de spieren zich en wordt het volume van de longen door de elasticiteit van de longen, borstkas en buikwand weer kleiner. Daarmee neemt de druk in de longen toe en wordt de lucht weer naar buiten gestuwd. We hoeven hier niets voor te doen, het gebeurt.

Om in het dagelijks leven de ervaring van het adem-krijgen te verdiepen en daarmee ontspanning te bewerkstelligen, is het zaak om het skelet zodanig uit te lijnen dat de adem de ruimte krijgt, evenals de beweging die ermee gepaard gaat. Stressreacties van lange duur (chronische stress) zullen deze ruimte wegnemen. Een kromme bovenrug zal ruimte in de borst wegnemen, evenals opgetrokken schouders dat doen. De bortskas stelselmatig optrekken (militaire houding) zit de beweging naar de buik in de weg, waardoor we hoog blijven ademen en het gevoel van rust dat gepaard gaat met de verbinding met de buik, missen.

Vaak weten we niet dat onze adem oppervlakkiger wordt omdat we met ons hoofd bezig zijn. Het heeft veel met bewustwording te maken. Met de critical alignment tools die het skelet vanuit de achterkant mobiliseren krijgen we keer op keer richting, en geven we onszelf ook aan de voorkant ruimte terug voor de adem, niet door iets te halen maar door te ontvangen wat er al is